اهم اخبار
پیام مهرداد درویش پور، جامعه شناس و فعال سیاسی به مناسبت روز دانشجو
شانزه آذر روز دانشجو گرامی باد!
اگر نقطه عطف تولد جنبش دانشجویی در ایران را تظاهرات دانشجویی 16 آذر 32 که سه کشته بر جای گذاشت بدانیم، به جرات می توان گفت از همان آغاز تا آخرین برآمد آن در سال گذشته ، جنبش دانشجویی همواره یکی از گرانیگاه های جنبش های مستقل ضد قدرت، آزادی خواهانه و عدالت جویانه در ایران بوده است. تلاش های صاحبان قدرت برای نابودی یا تبدیل آن به زائده های خود نیز همواره با شکست روبرو شده. نه تنها سرکوب مکرر جنبش دانشجویی در حکومت پیشین نتوانست آن را نابود کند، بلکه بالاخره این دانشجویان بودند که در پاییز 56 با تظاهرات گسترده خود ناقوس مرگ استبداد سلطنتی را به صدا درآوردند. پس از انقلاب نیز دانشگاه ها به مهمترین نماد ایستادگی در برابر جمهوری اسلامی ایران بدل شدند. هم از این رو حکومت با تکیه بر پشتوانه توده ای نخستین خود، انقلاب فرهنگی، سرکوب خونین دانشجویان و حتی تعطیلی چند ساله آن کوشید به حیات آن پایان بخشد اما ناکام ماند. برآمد دوباره جنبش دانشجویی در 18 تیر 1378 جلوه دیگری از این حقیقت بود که به رغم حمله حکومت به کوی دانشگاه نه تنها خفه نشد بلکه به فرارفتن از تضاد دو جناح اصلاح طلب و اصول گرا و تولد صدای سوم در فضای سیاسی ایران بدل شد که پیشتر به آن پرداخته ام.
عروج دانشجویان آزادی خواه و برابری طلب در سال 1386 نیز با تمام فراز و نشیب های آن تلاشی دیگر برای تاکید بر استقلال جنبش دانشجویی از حکومت بود. با سرکوب جنبش سبز و افول تدریجی اصلاح طلبان این بار نه تنها دانشجویان بلکه بخش مهمی از مردم در خیزش دی 96 به صدای سوم جنبش دانشجویی با شعار "اصلاح طلب، اصول گرا، دیگه تموم ماجرا" پاسخ مثبت دادند. با این همه دانشجویان بتدریج با این واقعیت روبرو بودند که با روی کار آمدن ترامپ و تلاش اپوزیسیون طرفدار آن در ایران برای مصادره به مطلوب کردن جنبش های اعتراضی، شعارهای ایجابی اهمیت بیشتری می یابند. حمایت فعال دانشجویان از جنبش کارگری و به ویژه هفت تپه نشان دادند که صدای سوم در نزد آنان ابدا به معنای بازگشت به گذشته و رویکردهای نوستالژیک نیست. خیزش خونین آبان سال گذشته نیز نشان داد خواست نان و آزادی که در دی 96 و آبان 98 طنین افکند قدرتمندتر از آن است که با سرکوب ولو خونین پایان یابد. در متن چنین شرایطی دانشجویان کوشیدند با طرح شعارهای ایجابی خواست عدالت و آزادی را رساتر سازند
هم از این رو دانشجویان در 16 آذر سال گذشته و در حالی که تنها چند هفته از سرکوب به شدت خونین خیزش آبان می گذرد جرات به میدان آمدن یافته و این بار کوشیدند با شعارهای اثباتی نه تنها حکومت اسلامی را به چالش کشند، بلکه تمایز خود را با گذشته گرایی و نئولیبرالیسم نیز ترسیم کنند.
شخصا بی آنکه تک تک شعارهای 16 آذر سال گذشته را تایید کنم با انتشار یادداشتی در اخبار روز به دفاع از برآمد دانشجویان در ان روز برآمدم. برای من بهت انگیز بود که بخشی از اپوزیسیون به جای دفاع از شهامت دانشجویان در 16 آذر که تمرکزشان محکوم کردن کشتار آبان و دفاع از خواست های مردم بود، به نکوهش آن پرداختند. امروز نیز بیش از هر زمان دیگر برآنم که جنبش دانشجویی و دیگر گرایشات سیاسی ترقیخواه در جامعه باید بر استقلال ،ضد قدرت بودن، پیوند زدن دمکراسی و عدالت اجتماعی و صدای سوم پافشاری کند!
منبع: فیسبوک نویسنده
مطلب فوق بیانگر دیدگاه نویسنده بوده و الزاما بازتاب دهنده مواضع هجا نمی باشد
