ما امروز جمعه ۲۲ آپریل، روز زمین را با احساس بیم و نگرانی از آیندهای نامعلوم، جشن میگیریم. جهان سرانجام تصدیق میکند کهپنجره فرصت برای جلوگیری از تغییرات فاجعهبار آب و هوایی به سرعت بسته میشود.
در اوایل این ماه، هیئت بین دولتی تغییرات آب و هوایی (IPCC)، گزارش هشدارآمیزی را که بسیاری آن را آخرین هشدار برای جلوگیریاز فاجعه جهانی ناشی از تغییرات آب و هوا میدانند، صادر کرد.
در حالی که برخی دانشمندان و فعالان حوزه محیط زیست، در سالهای اخیر تلاشهای خود را افزایش دادهاند، اما گزارش IPCC بهوضوح نشان میدهد که ما به اندازه کافی برای جلوگیری از بدترین سناریوی مطرح شده در مورد کره زمین، نه تنها که کار خاصی انجامندادهایم بلکه با آغاز جنگهای خونین بیپایان در اقصی نقاط جهان به آلودگیهای محیط زیستی، بسیار هم افزودهایم.
همه چیز باید تغییر عمیق کند. از اقتصاد جهانی گرفته تا سیاستگزاریهای کشوری، منطقهای و بینالمللی در همه زمینهها از جمله حمل ونقل، نحوه تامین انرژی خانههایمان تا نحوه تامین غذا و لباس، باید عمیقا متحول شوند.
اما این گزارش هشدار میدهد که سرمایهگذاریهای آب و هوایی باید شش برابر شود تا به اهداف نجات کره زمین برسیم.
با این حال بازیگران قدرتمند در جهان امروز ما، همچنان مانع از این انتقال سبز هستند. و حتی اگر پول کافی برای تامین مالی آب و هواهدایت شود، اختصاص صحیح این وجوه می تواند منحرف شوند. برای اولین بار، گزارش IPCC به صراحت از نفوذ ناروای سرمایهدارانو سیاستمداران فاسد به عنوان موانع دستیابی به اهداف آب و هوایی یاد میکند. با این حال، این نکات مهم در خلاصه گزارش، که سندکلیدی مورد استفاده قانونگذاران جهان برای اطلاعرسانی سیاست های آب و هوایی خود است، گنجانده نشده است.
ما شهروندان جهان باید که دلنگران و حتی معترض باشیم زیرا هر جا که مبالغ هنگفتی وجود داشته باشد، فساد زمینه مناسبی جهتبروز پیدا میکند. بیش از ۶۳۲ میلیارد دلار آمریکا در اقدامات اقلیمی در سالهای ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ سرمایهگذاری شد و این بودجههمچنان در حال افزایش است اما اثرگزاری این حجم از سرمایهگزاریها بسیار اندک بوده است. هر مقدار که این حیف و میلها وتخصیصهای نابجا که باعث اشتباه مصرف شدن بودجههای محیط زیستی میگردند، کم باشد باز هم در شرایط بحرانی کنونی بسیارزیاد است و زندگی کثیری از مردم جهان را به خطر خواهد انداخت. جمعیتهای آسیبپذیری که تأثیرات بحران آبوهوایی را بیشتراحساس میکنند و از آنها رنج میبرند ابتدا بیشتر به این سرمایهگذاریها، نیاز مبرم دارند و زندگی آنها مستقیما به تغییرات آب و هواییوابسته است، بنابراین کاهش و تخصیصهای اشتباه بودجههای محیطزیستی به طور متناسبی بر زندگی کسانی که بیشترین نیاز رادارند، تأثیر منفی میگذارد.
قدرت واکنش ما به تغییرات اقلیمی بستگی به این دارد که چگونه از منابع موجود خود به بهترین نحو و با دقت در کاهش موارد بیثباتکننده محیط زیست کره زمین، حداکثر استفاده را بکنیم و برای کاهش تولید دیاکسیدکربن و پالایش و تصفیه دریاها و اتمسفر زمین ازآلودگیهای ضد اکوسیستمی طبیعی، بیشتر کوشا باشیم.
پیام هم از سوی کارشناسان و هم از جوامع حافظ محیطزیست حاضر در کل جهان بسیار واضح است. هیچ زمانی برای تلف کردن وجودندارد به طوری که به سیستمهای شفاف برای نظارت، پاسخگویی و اجرای پروژههای آب و هوایی در سرتاسر جهان برای محافظت ازسیاره خود به شدت نیازمند هستیم.
فرهاد یگانه، عضو همبستگی جمهوریخواهان ایران (هجا)
اردیبهشت ماه ۱۴۰۲