پیام یونسیپور عضو تحریریه ایران وایر
17 اکتبر 2018 - 25 مهر 1397
قرار بود درهای ورزشگاه آزادی به روی زنان ایرانی باز شود، اما جز یک در، تمام درها قفل ماند. گروهی معدود که تعدادشان به صد نفر میرسید با اسکورت نیروی انتظامی تا ورودی ویژه "جایگاه بانوان" پیش رفتند، به جای بلیت کارت شناسایی نشان دادند و وارد شدند. باقی زنان، اما پشت درها ماندند.
نخستین خبر را کانال تلگرام روزنامه گل پیش از ظهر روز سهشنبه (۲۴ مهر) منتشر کرد. خبری مبنی بر این که شورای تامین امنیت استان تهران، مجوز حضور "برخی زنان" در ورزشگاه آزادی را صادر کرده و قرار است آنها بازی دوستانه ایران و بولیوی را از نزدیک ببینند.
داستان از حضور جانی اینفانتینو، رییس فدراسیون جهانی فوتبال، فیفا در ایران آغاز شد. اینفانتینو روز نهم اسفندماه سال گذشته برای تماشای دیدار استقلال و پرسپولیس وارد تهران شد، اما گفته شد شرط حضور او در ایران دیدار با رئیسجمهور، حسن روحانی بود.
رییس فیفا در ملاقات ده اسفند ۹۶ با آقای روحانی از لزوم حضورزنان در ورزشگاهها و برداشته شدن منعی که قانون فدراسیون جهانی فوتبال را زیر پا میگذاشت، حرف زد.
آقای اینفانتینو البته در بازگشت به سوئیس اعلام کرد طرف ایرانی قولهایی برای حضور زنان در ورزشگاهها داده و باید این مشکل به زودی حل شود.
رییس فدراسیون جهانی فوتبال گفته بود: "در برخورد با این قوانین دو راه داریم، یکی این که محکوم و متهم کنیم و به روابط پایان دهیم و یکی هم این که با رهبرانشان صحبت کرده و آنها را قانع کنیم." همان روز، ۳۵ زن ایرانی که برای حضور در ورزشگاه آزادی و تماشای داربی تهران به ورزشگاه آزادی رفته بودند، دستگیر شدند.
حالا فدراسیون فوتبال باید در مقطعی از زمان نشان میداد که به گفتهها و وعده خود پایبند است. آنچه در فدراسیون به گوش میرسید، خبر از فرصت یک ساله فیفا به ایران برای نشان دادن حسن رفتارش بود. پس احتمالا بهترین گزینه، بیاهمیتترین بازی ملی ماههای اخیر برای حضور "نمایشی دختران" در ورزشگاه بود.
روزنامه همشهری ۲۵ شهریور امسال، خبر از احتمال باز شدن درهای ورزشگاه برای برخی از زنان ایرانی را داده بود. در این گزارش گفته شد: "برخی منابع میگویند تنها راه نجات فدراسیون از بنبست فعلی، امکان ورود خانمها در بازیهای دوستانه تیم ملی است؛ تقریبا شبیه به همان اتفاقی که در والیبال افتاد. اگر این راهکار به تأیید برسد، احتمالا در نخستین بازی بعدی تیم ملی (شاید مقابل بولیوی) تعداد محدودی از خانواده بازیکنان و کارمندان فدراسیون اجازه ورود پیدا کنند."
در بخشی از این گزارش با تکیه بر منبعی آگاه در فدراسیون فوتبال نوشته شده بود که مدیران فیفا پس از گذشت شش هفته از لیگ برتر ایران از مهدی تاج در مورد چرایی و دلیل بسته ماندن درهای ورزشگاهها به روی زنان سوال کردهاند.
طبق هماهنگیهای قبلی، نزدیک به صد بازیکن فوتبال و فوتسال بانوان، در کنار شماری از خانوادههای بازیکنان از سوی فدراسیون انتخاب شدند. حضور تعدادی از پرسنل زن نیروی انتظامی در جایگاه ویژه و جداکردن سکوهای ورزشگاه، اقدامات اولیهای بود که حراست مجموعه ورزشی آزادی برای استقرار تماشاگران گزینشی در آزادی انجام داده بود.
با این حال حدود دو ساعت پیش از آغاز بازی ایران و بولیوی، اطلاعیهای از سوی پلیس تهران منتشر شد با این مضمون که شورای تامین استان، هنوز مجوزی برای حضور زنان در ورزشگاهها صادر نکرده است. صدور این بیانیه البته در جهت جلوگیری از هجوم زنانی بود که تصور میکردند برای حضور در آزادی، گزینشی در کار نیست یا دیگر نیازی به گریم مردانه و نشستن میان آقایان با ظاهری متفاوت ندارند.
با این حال از یک ساعت مانده به آغاز دیدار ایران و بولیوی، بیش از ۳۰ زن ایرانی که مجوز حضور در آزادی را نداشتند مقابل در غربی ورزشگاه تجمع کردند. پاسخی که آنها از ماموران نیروی انتظامی و حراست ورزشگاه آزادی گرفتند مشابه هفتهها، ماهها و سالهای گذشته بود: "ورود ممنوع."
در عین حال، دخترانی که شانس انتخاب شدن از سوی فدراسیون فوتبال را داشتند، از فرصت نهایت بهره را بردند. شقایق روزبهان یکی از دختران فوتبالیست ایرانی است که موفق شد روی سکوهای آزادی بنشیند و بازی ایران مقابل بولیوی را تماشا کند. او در اینستاگرام خود با انتشار عکسی، "از یک شب عالی نوشت."
واکنش رسانههای خارج از ایران
حضور دختران ایرانی البته واکنشهایی در رسانههای خارج از کشور را هم به همراه داشت. این دقیقا مهمترین دستاورد و خواسته فدراسیون فوتبال ایران بود.
خبرگزاری فرانس ۲۴ نوشت: "برای اولین بار و در اقدامی بیسابقه، به جمعیتی بالغ بر ۱۰۰ تماشاگر زن اجازه داده شد تا بازی تیم ملی کشورشان برابر بولیوی را تماشا کنند." همین طور نشریه اکیپ با اشاره مشترک به حضور زنان در ورزشگاه و پیروزی تیم ملی فوتبال ایران مقابل بولیوی هم از تیتر "پیروزی دو سر برد برای ایران" استفاده کرد.
سایت فوتبال اسکانالن سوئد هم با اشاره به حضور گزینشی زنان در ورزشگاه آزادی نوشت: "بعد از ۴۰ سال انتظار زنان توانستند دیدار تیم ملی فوتبال کشورشان برابر بولیوی را از نزدیک تماشا کنند."
دقایقی پس از آغاز بازی، نخستین واکنش یکی از مسئولان فدراسیون فوتبال رسانهای شد. غلامحسین زمان آبادی، مشاور فرهنگی فدراسیون فوتبال خبر از صدور مجوز حضور زنان در ورزشگاه آزادی برای تماشای دیدار پرسپولیس مقابل السد قطر داد. او گفته بود: "احتمالا در بازی با السد شاهد حضور تعداد محدودی از بانوان در آزادی هستیم."
همین حضور گزینشی بانوان و بعد اظهارنظر یک مقام فرهنگی در فدراسیون فوتبال هم میتوانست امیدواریها را برای جامعه فوتبال ایران بالا ببرد. هشتگ #زنان_ورزشگاه خیلی زود در فضای توییتر نظرات کاربران مرد و زن ایرانی که از نخستین حضور جدی دختران در آزادی به وجد آمده بودند را به هم پیوند داد.
غلامحسین زمان آبادی البته یک روز بعد (چهارشنبه) همین جملات را تکرار کرد. او در گفتگو با خبرگزاری مهر مدعی شد که توافقهای اولیه با شورای تامین استان تهران برای حضور مجدد زنان در ورزشگاه آزادی انجام شده است.
آقای زمان آبادی در پاسخ به این سوال که چرا باید زنانی که به آزادی میروند از سوی فدراسیون فوتبال گزینش شوند، گفته بود برای ورود کامل زنان به ورزشگاهها نیاز به زمان است و بازی ایران و بولیوی را به یک بازی تدارکاتی برای آمادهسازی فضا در راستای حضور زنان در آزادی تشبیه کرد.
اما کمتر از چهل دقیقه بعد، مصاحبه مشاور فرهنگی فدراسیون فوتبال ایران که بالاترین خبر خبرگزاری مهر بود، از روی صفحه این خبرگزاری حذف شد.
به نظر میرسید دلیل اصلی حذف موضعگیری آقای زمان آبادی و همین طور سوالات انتقادی خبرگزاری مهر در مورد حضور گزینشی زنان ایرانی در ورزشگاه آزادی، اظهارنظر دادستان کل کشور باشد.
این خبرگزاری دقایقی بعد از انتشار مصاحبه مشاور فرهنگی فدراسیون فوتبال، صحبتهای محمدجعفر منتظری، دادستان کل کشور در مراسم معارفه دادستان قزوین را منتشر کرد. آقای منتظری در جمع دادستانهای کشور گفته بود: "نظام ما اسلامی است، ما مسلمان هستیم، وقتی خانمی به ورزشگاه میرود و با مردانی که با لباس ورزشی و نیمه لخت مواجه میشود و آنها را میبیند، گناه میکند و برخی دنبال این هستند که حریمها را بشکنند."
دادستان کل کشور با این ادعا که "با حریم خصوصی مردم کاری نداریم اما در مجامع عمومی کسی حق ندارد حریم عمومی را آسیب بزند"، گفته بود: "اگر این اتفاق تکرار شود به دادستان تهران دستور میدهم تا ورود کند."
محمدجعفر منتظری همچنین تاکید کرد که قرار نیست مقابل به قول خودش "هنجارشکنها" ساکت بمانند و یک بار بیشتر مقابل این حرمتشکنی نصیحت نخواهد کرد: "مرتبه بعد شدیدا برخورد میکنیم. "
حالا فدراسیون فوتبال میماند و درخواستهای فدراسیون جهانی فوتبال برای روشن شدن دلیل عدم حضور زنان در ورزشگاه آزادی. جانی اینفانتینو پارسال گفته بود برخورد، تحریم و تعلیق، آخرین راهحلهای ممکن برای برخورد با فدراسیون فوتبال است و فعلا قصد مصالحه و گفتوگو دارد.
http://www.bbc.com/persian/sport-45891142